Moduł 1 z 0

W trakcie

Podsumowanie

26 kwietnia 2024

Zadanie 1 (4 pkt)

Pierwiastek E leży w układzie okresowym w 4. grupie i 4. okresie.

Podaj symbol tego pierwiastka i jego liczbę atomową.
Napisz skróconą konfigurację elektronową atomu tego pierwiastka w stanie podstawowym
Określ maksymalny stopień utlenienia tego pierwiastka w związkach
Podaj zapis graficzny elektronów walencyjnych
Określ liczbę elektronów niesparowanych
Określ liczby kwantowe dla elektronów niesparowanych
Określ liczbę całkowicie zajętych orbitali przez elektrony
Podaj liczbę powłok elektronowych dla jonu dwudodatniego tego pierwiastka

Programy - Szkoła Podstawowa w Horyńcu-Zdroju

Zadanie 2 (2 pkt)

Większość związków metali bloku energetycznego d wykazuje silne zabarwienie. Własności te wiążą się z pochłanianiem kwantów światła przez atomy zawierające elektrony na niecałkowicie zapełnionych powłokach d. Jony zawierające wypełnioną elektronami podpowłokę d i nie zawierające elektronów d są bezbarwne. Podane jony wpisz w odpowiednie miejsca tabeli.

Ni²⁺, Mn²⁺, Cd²⁺, V²⁺, Cr²⁺, Fe²⁺, Ti⁴⁺, Sc³⁺, Cu⁺, Ti²⁺, V³⁺, Zn²⁺

Jony barwne	Jony bezbarwne

Zadanie 3 (3 pkt)

Podkreśl kation o następującej konfiguracji elektronowej:

Kation: Co³⁺ Mn²⁺ Fe³⁺ Cr²⁺

Podaj liczby kwantowe opisujące elektrony niesparowane:

Elektron	n	l	m	m_s
1)
2)
3)
4)

Zadanie 4 (2 pkt)

Pewien pierwiastek jest mieszaniną dwóch izotopów, z których jeden o zawartości procentowej 54,8% – zawiera 44 neutrony w jądrze, zaś drugi 46 neutronów. Masa atomowa tego pierwiastka jest równa 79,904u. Liczba atomowa tego pierwiastka wynosi:

Obliczenia:

Liczba atomowa:

Zadanie 5 (2 pkt)

Z podanych cząsteczek wybierz tę, która nie jest płaska:

Cząsteczki:	SO₃, AsH₃, N₂, CS₂
Wybór:

Zadanie 6 (2 pkt)

Aktywność chemiczna litowców w obrębie grupy:

Wypełnij tabelę, wpisując literę P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli jest fałszywe.

Zdanie	P/F
1	Wzrasta od litu do cezu
2	Maleje od litu do cezu
3	Osiąga maksymalna wartość dla potasu

Zadanie 7 (1 pkt)

Rozpatrując wiązania w cząsteczkach H₂ N₂ Cl₂ stwierdzamy, że (podkreśl właściwą odpowiedź):

a) liczba wiązań jest jednakowa

b) liczby wiązań są różne

c) w cząsteczkach N₂ Cl₂ liczba wiązań jest jednakowa

d) w cząsteczkach H₂ Cl₂ liczba wiązań jest jednakowa

Zadanie 8 (2 pkt)

Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli jest fałszywe.

Zdanie	P/F
1.	Atom magnezu ma mniejszy promień od atomu sodu
2.	Aktywność chemiczna cezu jest mniejsza od aktywności litu
3.	Tlenek strontu jest bardziej zasadowy od tlenku baru
4.	Sód jest lepszym reduktorem od potasu

Zadanie 9 (1 pkt)

Podane tlenki uporządkuj według wzrastającego charakteru zasadowego:

Li₂O, CO₂, BeO, Cs₂O, B₂O₃

……………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 10 (2 pkt)

Na podstawie informacji określ typ hybrydyzacji atomów centralnych w opisanych cząsteczkach. Uzupełnij tabelę.

Wzór związku chemicznego	Informacja o budowie	Typ hybrydyzacji
CBr₄	Cząsteczka CCl₄ ma kształt czworościanu foremnego.
C₂H₄	W cząsteczce C₂H₄ kąt między wiązaniami wynosi 120°.
CH₄	W cząsteczce CH₄ kąt między wiązaniami wynosi 109°28’.
BeH₂	Kąt między wiązaniami w cząsteczce BeH₂ wynosi 180°.
C₂H₂	Cząsteczka C₂H₂ ma budowę liniową.

Zadanie 11 (2 pkt)

Atom pierwiastka X ma w sumie 6 elektronów walencyjnych na podpowłokach 3d i 4s. Wszystkie elektrony walencyjne tego pierwiastka są niesparowane. Podaj symbol tego pierwiastka i zapisz skróconą konfigurację elektronową tego pierwiastka.

Symbol pierwiastka:

……………………………………………………………………………………………………………………………….

Zapis skrócony konfiguracji:

……………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 12 (2 pkt)

Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wstaw literę P- prawda lub literę F- fałsz w odpowiednie miejsca w tabeli.

	Prawda	Fałsz
Wraz ze wzrostem liczby atomowej Z rośnie promień pierwiastków w grupach.
Wiązanie jonowe powstaje wówczas, gdy atomy różnią się znacznie elektroujemnością
Wzrost aktywności niemetali związany jest ze wzrostem promieni atomów tych pierwiastków
W jonie H₃O⁺ orbitale walencyjne tlenu wykazują hybrydyzację sp³
Cząsteczka SO₃ jest polarna a cząsteczka SO₂niepolarna

Zadanie 13 (2 pkt)

W atomie X, będącym w stanie podstawowym, trzy powłoki są całkowicie wypełnione a ostatnia podpowłoka zawiera 2 elektrony. Pierwiastek należy do bloku d

Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli jest fałszywe.

Zdanie	P/F
1.	Liczba atomowa pierwiastka X jest równa 14
2.	Liczba elektronów walencyjnych w atomie X wynosi 10
3.	Pierwiastek X znajduje się w 12 grupie układu okresowego
4.	Pierwiastek X znajduje się w 3 okresie układu okresowego

Zadanie 14 (2 pkt)

Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli jest fałszywe.

Zdanie	P/F
1.	Atom o konfiguracji powłoki walencyjnej 4s²4p³ zawiera w rdzeniu atomowym 18 elektronów
2.	Jony Sc³⁺, K⁺, S^2-, mają taką samą konfigurację elektronową
3.	Elektrony w jonach Sc³⁺, S^2-, rozmieszczone są na podpowłokach 1s, 2s, 2p

Zadanie 15 (3 pkt)

Pierwiastek E posiada 3 elektrony walencyjne, z których jeden w stanie podstawowym znajduje się na orbitalu opisanym liczbami kwantowymi n = 3, l = 1, m = -1, m_s = 1/2.

Zidentyfikuj ten pierwiastek podając jego symbol i położenie w układzie okresowym

Symbol pierwiastka	Nr grupy	Nr okresu	Blok konfiguracyjny

Zapisz symbol helowca, którego konfigurację osiąga ten pierwiastek tworząc jon E³⁺

……………………………………………………………………………………………………………………………..

Ustal wzór sumaryczny tlenku i wodorku, w którym pierwiastek E występuje na swoim maksymalnym stopniu utlenienia.

Wzór tlenku	Wzór wodorku

Zadanie 16 (2 pkt)

Uzupełnij tabelę podając liczbę powłok elektronowych w podanych jonach:

	Na⁺	Mn²⁺	As³⁺	S^2-	Fe³⁺
Liczba powłok elektronowych

Zadanie 17 (2 pkt)

Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wstaw znak X w odpowiednie miejsca.

	Prawda	Fałsz
Wraz ze wzrostem liczby atomowej Z rośnie charakter metaliczny pierwiastków chemicznych w okresach.
Wiązanie jonowe powstaje wówczas, gdy powstaje para elektronowa, która pochodzi tylko od jednego z atomów.
Na wiązanie wielokrotne między atomami składa się zawsze jedno wiązanie σ, a pozostałe to wiązania π.
Atom Na ma większy promień od jonu Na⁺
Pierwsza energia jonizacji siarki jest większa od pierwszej energii jonizacji chloru

Zadanie 18 (1 pkt)

Podkreśl cząsteczki lub jony, w których spełniony jest następujący warunek: występuje wiązanie koordynacyjne i cząsteczka lub jon ma budowę przestrzenną.

CH₄, AlF_3, SO₃, H₂O, NH₄⁺, ClO₄^–

Zadanie 19 (3 pkt)

Z konfiguracji elektronowej atomu (w stanie podstawowym) pierwiastka X wynika, że w tym atomie:

· Jon prosty pierwiastka X posiada konfigurację Argonu

· elektrony walencyjne rozmieszczone są w dwóch powłokach elektronowych

· Liczba elektronów niesparowanych pierwiastka X jest o jeden mniejsza od liczby elektronów sparowanych

a) Uzupełnij poniższą tabelę. Wpisz symbol pierwiastka X, dane dotyczące jego położenia w układzie okresowym oraz symbol bloku konfiguracyjnego (energetycznego), do którego należy pierwiastek X.

Symbol pierwiastka	Numer okresu	Numer grupy	Symbol bloku

b) Napisz konfigurację elektronową atomu pierwiastka X (zapis skrócony z symbolem helowca).

……………………………………………………………………………………………………………………………….

c) Podaj zapis graficzny powłoki walencyjnej pierwiastka X

……………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 20 (1 pkt)

Paramagnetyzm to zjawisko polegające na porządkowaniu się większości spinów elektronów ciała zgodnie z liniami zewnętrznego pola magnetycznego. Właściwości paramagnetyczne posiadają substancje o niesparowanych elektronach.

Podkreśl wzory substancji będących paramagnetykami:

NO, Na, H₂O, Al, He, Zn,

Zadanie 21 (3 pkt)

Dwa pierwiastki X i Y tworzą związek chemiczny, w którym mają konfigurację elektronową 1s²2s²2p⁶. Oba pierwiastki w stanie podstawowym mają po dwa elektrony niesparowane. Pierwiastek X w tym związku występuje na swoim maksymalnym stopniu utlenienia.

Napisz wzór sumaryczny związku, który opisano w informacji, a następnie podaj typ hybrydyzacji (sp, sp², sp³) atomu pierwiastka X tworzącego opisany związek oraz określ budowę przestrzenną (liniowa, trójkątna, tetraedryczna) cząsteczki tego związku.

Wzór sumaryczny	Typ hybrydyzacji	Budowa przestrzenna	Liczba wiązań typu σ:	Liczba wiązań typu π:

Zadanie 22 (2 pkt)

Podaj dwa kationy i dwa aniony o konfiguracji elektronowej 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶:

Kationy
Aniony

Zadanie 23 (1 pkt)

Podane drobiny uporządkuj według wzrastającej liczby wiązań typu π:

H₂O, O₂, CO₂,

………………………………………………………………..……………………………………………….

Zadanie 24 (3 pkt)

Pierwiastek X znajduje się w drugim okresie układu okresowego i tworzy następujące związki: X₂O₅, XH₃. Uzupełnij tabelę:

Symbol pierwiastka	Zapis pełny konfiguracji	Liczba elektronów niesparowanych	Liczba całkowicie zapełnionych powłok elektronowych

Zadanie 24 (3 pkt)

Na podstawie budowy atomów pierwiastków uzupełnij poniższe zdania. Wybierz i podkreśl jedno z określeń podanych w nawiasie, tak aby powstało zdanie prawdziwe.

Jądro atomu azotowca ma ładunek (mniejszy /większy) niż jądro tlenowca.

Atom tlenu na promień (mniejszy /większy) niż atom siarki.

Glin jest (mniej / bardziej) aktywny od magnezu.

Zadanie 26 (2 pkt)

Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli jest fałszywe.

Zdanie	P/F
1.	W cząsteczce SiH₄ atom krzemu występuje w stanie wzbudzonym
2.	W cząsteczce CO₂ atom węgla ma hybrydyzację sp³
3.	Cząsteczka SO₃ ma budowę przestrzenną
4.	W związku o wzorze CS₂ liczba wiązań ? jest równa liczbie wiązań ?.

Zadanie 27 (2 pkt)

Pewien pierwiastek (E) tworzy tlenek typu E₂O₅, jego atom ma 4 powłoki elektronowe oraz spośród elektronów walencyjnych 3 należą do podpowłoki p.

Symbol pierwiastka: …………………………………………………………………………………………………………………

Wzór wodorku tworzonego przez ten pierwiastek …………………………………………………………………….

Zadanie 28 (3 pkt)

Podaj przykład dwu pierwiastków:

Czwartego okresu (bloku p) mających 1 elektron niesparowany: ………………………………………………………..

Trzeciego okresu mających 2 elektrony niesparowane na orbitalu p: ………………………………………………………..

Czwartego okresu tworzące jony proste o konfiguracji Ar: ………………………………………………………..